Toolkit-H3

[av_textblock size=” av-medium-font-size=” av-small-font-size=” av-mini-font-size=” font_color=” color=” id=” custom_class=” template_class=” av_uid=’av-l38iucui’ sc_version=’1.0′ admin_preview_bg=”]

SAMEN VOORUITKIJKEN

Tijdens het helingsproces is het cruciaal dat jullie allebei op eigen benen staan. Het gevaar is dat jullie zo met elkaar bezig gaan dat behoeftes door elkaar gaan lopen. Dat jullie je ‘IK’ verruilen voor een ‘WIJ’. Dit zal uiteindelijk de heling in de weg staan.

Helen gaat over jezelf laten zien, gezien worden, en de ander in kwetsbaarheid respecteren. Dit kan alleen als jullie allebei je eigenheid bewaren. en je eigen gevoelens blijven eren. Als je als partner ook je zwakke plekken aanpakt, kunnen jullie op een gelijkwaardige manier het proces doorlopen. In dit hoofdstuk helpen we bij het organiseren van een veilig startpunt om van daaruit te kunnen helen.

Veiligheid creëren

Door zich bloot te stellen aan de pijnlijke herinneringen kan je lief de verwerking van het trauma op gang brengen. Zelfvertrouwen en een veilige en voorspelbare omgeving zijn dan voorwaarden om overeind te blijven. Belangrijk is dat je lief zich in dat proces verbonden, gesteund en competent voelt, en vrij om eigen keuzes te maken. Tijdens het seksueel geweld was die vrijheid er niet en werden grenzen niet gerespecteerd. Het is nu daarom extra belangrijk om je lief bij alles te betrekken, en regelmatig te bespreken wat er nodig is.

Rust brengen

Het helingsproces zal zeker een paar jaar voor onrust zorgen. Het is dus verstandig om vanaf het begin het werken aan rust tot een kernactiviteit te maken. Geef je lief de ruimte om zichzelf te onderzoeken en te ontwikkelen. Dat betekent niet dat je je terug moet trekken en moet wachten op later. Wat het wel betekent, is dat je zachter mag worden in je oordeel in het moment. Sta naast je geliefde, vertrouw erop dat die doet wat mogelijk is, en spreek je steun uit. Het helingsproces laat zich nauwelijks haasten en het is dus goed om je daar bij neer te leggen.

Verleg jullie gedeelde horizon. Maak plannen niet voor volgende week maar voor over een paar maanden en niet voor volgend jaar maar voor over vijf jaar. Dat kan de extra rust en ruimte geven die je geliefde nodig heeft om het proces echt vol aan te gaan.

Werken aan jezelf en je lief inspireren

Jij kan je lief de komende jaren inspireren door liefdevol te zijn voor jezelf. Emotioneel zal je lief soms alle kanten op schieten. Het zelfbeeld zal veranderen en het innemen van ruimte wordt een zoektocht. Allerlei zaken die eerder gemakkelijk gingen, lukken opeens niet meer. En hoewel dat onvermijdelijk is zal dat toch voor frustraties en misschien ook schaamte bij je lief zorgen. Het kan helpen als jij gelijktijdig dus ook jouw uitdagingen aangaat. Bekijk waar jij mee worstelt; je kan daarbij aan van alles denken, van drank- en drugsgebruik tot pornoverslaving, passiviteit of een kort lontje. En onderzoek hoe je daarmee aan de slag kan gaan. Dit is een uitgelezen kans om dat aan te pakken en zo jezelf en je lief verder te brengen

Je energie op peil houden

De komende jaren zullen veel emoties de revue passeren en dat gaat veel energie kosten. Het is daarom belangrijk om activiteiten te vinden die zowel de emoties kunnen kanaliseren als dat ze energie kunnen geven. Ga beiden daarom op zoek naar manieren om je te uiten: ga schilderen, kleien, zingen, schrijven, dichten of iets anders waarin je je kan uiten. Als je dit belangrijk vindt, is het goed om dat uit te spreken en steeds te herhalen dat daar ruimte voor genomen mag worden.

Intimiteit: de focus verleggen van seks naar seksualiteit

Seks gaat de komende jaren plaatsmaken voor een onderzoek naar jullie beider seksualiteit. Jullie intiem contact zal opnieuw vorm kunnen krijgen, los van de verwachtingen en verplichtingen die er waren. Seks zal in ieder geval iets anders moeten worden dan penetratie, en het is alleen via open communicatie dat jullie op die nieuwe plek terecht kunnen komen.

De meeste partners van overlevers krijgen ermee te maken dat hun seksuele behoeften als bedreigend wordt gezien. Dit is pijnlijk maar hoort erbij. Geef je lief de ruimte om de eigen seksualiteit vrij te bevragen en te ontwikkelen. In de beginperiode kan het verstandig zijn om gesprekken over seksuele gevoelens en gedachten buiten de slaapkamer te houden, dit om de druk van seksueel contact te verkleinen.

Wanneer jullie intiem zijn is het aan te raden om vooraf steeds heldere grenzen af te spreken, zodat je lief zich kan ontspannen. De komende jaren is dit onderzoek naar nieuwe seksualiteit een prachtig onderdeel van jullie tocht. Een zoektocht naar genot en vervulling, maar ook breder naar wie jullie zijn en hoe jullie je, ook lichamelijk, tot elkaar verhouden.

Bespreken van triggers en reacties

Het is verstandig om met je lief te bespreken welke zaken – bewegingen, geuren, plaatsen, woorden of gedachten – herinneringen terugbrengen aan het geweld. Deze triggers kunnen er namelijk voor zorgen dat je lief in een trauma-reactie schiet. Zorg dus dat je weet wat kan triggeren en tot welke getriggerde reacties dat kan leiden. Vervolgens is het belangrijk om te weten hoe daar dan weer op te reageren. Het is goed om dit op een neutraal moment buiten de slaapkamer te bespreken. Wat overlevers nodig hebben loopt enorm uiteen. Sommige overlevers willen worden aangeraakt en anderen juist absoluut niet. Soms werkt het om een mantra paraat te hebben. En soms is het genoeg om het licht aan te doen en een glas water te halen. Geef je lief de ruimte om hierin diens behoefte te onderzoeken, en blijf dit gesprek voeren. Aan de hand van de triggeranimatie kunnen jullie hierover samen in gesprek gaan.

Oriëntatie op de impact

Seksueel geweld is in de meeste gevallen traumatisch voor het slachtoffer. Een trauma zorgt ervoor dat het verleden zich herhaaldelijk en ongevraagd opdringt. Een trauma kan lang weggedrukt worden maar als het de ruimte krijgt – wat nodig is voor heling – is de impact ook voor de omgeving onmiskenbaar. De pijn, de angst en het verdriet, de gedachten, beelden en herinneringen; alles kan je lief onverwacht op ieder moment van de dag overvallen. Die kan daardoor soms een heel ander mens lijken, met andere gevoelens, andere behoeftes en andere reacties. Een trauma kan jarenlang je leven bepalen, maar ermee aan de slag gaan werkt. De herinnering aan het geweld zal nooit verdwijnen, maar het trauma kan er wel vanaf. In dit hoofdstuk bespreken we een aantal manieren waarop seksueel geweld en trauma doorwerken.

Weerstand

Wanneer de impact van het geweld zichtbaar wordt is het waarschijnlijk dat je lief weerstand gaat voelen. De angst om gereduceerd te worden tot het trauma of het label van slachtoffer opgespeld te krijgen, kan zorgen voor ontkenning en bagatellisering van het trauma. Het is vaak niet alleen moeilijk voor de omgeving om te

geloven wat er gebeurd is, maar vaak ook voor het slachtoffer zelf. Maak hier als partner ruimte voor en laat hier geen conflicten over ontstaan.

Zichtbare impact van seksueel misbruik

Na seksueel geweld is de kans groot dat iemands gedrag verandert. Slapen en concentreren wordt vaak moeilijker. Overgevoeligheid, schrikachtigheid en stemmingswisselingen kunnen optreden of toenemen, en interesse in zelfzorg, vriendschappen en hobby’s nemen vaak af.

De processen die een overlever doormaakt zijn zo zwaar dat zij er fysiek uitgeput van kunnen raken. Helemaal als ze er lang over hebben gezwegen. De vermoeidheid van de spanning die jaren is vastgehouden kan dan verpletterend zijn.

Overlevers worstelen vaak ook met een boosheid zonder duidelijke richting. Die kan zich dan tegen van alles keren in de vorm van irritatie, woede, roekeloosheid en zelfdestructief gedrag. Van een vlucht in drank en drugs tot het actief opzoeken van conflicten en problemen. Het verzet kan ook de vorm krijgen van ondermijning van zichzelf, bijvoorbeeld door zelfmutilatie, heel weinig eten of juist heel veel. Uit één Amerikaans onderzoek kwam zelfs naar voren dat 90 procent van de onderzoeksgroep met boulimia, seksueel geweld had meegemaakt.

Schuld

Bijna alle overlevers van seksueel geweld worstelen met schuldgevoelens. De verantwoordelijkheid voor wat gebeurd is, neerleggen bij de ander, waar het hoort, is vaak een moeilijk en langdurig proces. Dat geldt zeker voor de 70 procent van de overlevers die zich niet hebben verzet tegen de dader. Hoewel dit de meest voorkomende reactie is kunnen velen daar achteraf toch moeilijk vrede mee sluiten. . Schuldgevoelens bij slachtoffers kunnen ook zijn ingegeven door een behoefte aan controle, doordat de pleger de verantwoordelijkheid voor zijn daden bij het slachtoffer heeft gelegd, of doordat de mensen om het slachtoffer heen, al dan niet bewust, met hun reacties de schuld bij hen in de schoenen hebben geschoven.

Een schuldgevoel kan jarenlang onuitgesproken blijven, als zelfverwijt met iemand meegroeien en verankeren. Dat dit niet klopt kan alleen echt gevoeld worden met hulp van anderen. Schuldgevoel is een sociaal ingegeven gevoel, en de sociale omgeving is dus nodig om dit te helen. Gesprekken met therapeuten, andere ervaringsdeskundigen en jou als partner kunnen daarin dus helend zijn.

Schaamte

Schaamte gaat over veel meer dan over de handelingen die iemand zijn aangedaan: schaamte gaat in essentie om de angst om verstoten en afgewezen te worden. Als partner kan je dus helpen door onvoorwaardelijk je liefde te blijven tonen.

De vleselijkheid, rauwheid, gevoelde opwinding of het niet hebben kunnen voorkomen van het geweld kan zich vertalen naar schaamte. De opvoeding, culturele achtergrond en omgeving van een overlever bepalen daarbij mede de vorm en omvang die dit aanneemt.

De schaamte kan zo groot worden dat er geen woorden meer voor zijn. De uitdrukking “je dood schamen” is daar een goede afspiegeling van.

Posttraumatische stressstoornis

Ongeveer de helft van de slachtoffers van seksueel geweld krijgt te maken met verschijnselen van een posttraumatische stressstoornis (PTSS). Dit kan direct na het geweld optreden of pas jaren later opkomen. PTSS is een aandoening waarbij stress zich in het lijf heeft vastgezet en daar een constante bron van spanning en paniek veroorzaakt. PTSS kan vanaf een maand na het het misbruik gediagnosticeerd worden, de eerste maand gaat het dan nog om een acute stressstoornis. Het is belangrijk om PTSS niet te negeren, in meer dan de helft van de gevallen gaat het namelijk niet vanzelf over.

Er zijn twee soorten PTSS. Enkelvoudige PTSS heeft als belangrijkste symptomen vooral herbeleven, vermijden, hyper-arousal en negatieve gedachten. Bij complexe PTSS is dan ook nog sprake van disregulatie, dissociatie, problemen met het zelfbeeld en interpersoonlijke problemen.

Als partner herken je PTSS aan allerlei zaken. Bijvoorbeeld dat je geliefde moeilijker emoties beheerst, dat hechtingsproblemen ontstaan of dat die verergeren, dat er een karakterverandering optreedt of dat sociale interactie moeilijker wordt. PTSS gaat vaak gepaard met seksuele problemen en afnemende seksuele interesse.

Angsten en dissociatie

Om overeind te blijven en te voorkomen dat zij worden getriggerd kunnen overlevers bewust of onbewust zaken gaan vermijden. Dit kunnen gedachtes, herinneringen of gevoelens zijn, maar ook concrete zaken als mensen, plaatsen, activiteiten, materialen enzovoort. Dit vermijden en de daaraan verbonden angsten kan zich doorontwikkelen tot een angststoornis. De beste manier om met getriggerde reacties om te gaan is door ze zonder oordeel te observeren en te erkennen. Dat geldt zowel voor jou als voor je lief. In de praktijk is dat lastig en zal dit vaak leiden tot ruzies en conflicten.

Gevoelens kunnen ook worden vermeden door een dissociatiereactie. Bij dissociatie zet iemand als het ware een stap bij zichzelf weg. Het is niet voor iedereen altijd zichtbaar, maar als je er alert op bent is het onmiskenbaar. Je merkt het aan een lege blik, een veranderende energie, bewegingsloosheid of een

plotselinge verandering van stemming. Een dissociatiereactie kan zich door ontwikkelen tot een dissociatieve identiteitsstoornis. Het is belangrijk om als partner oog te hebben voor deze symptomen.

Depressie en burn-out

Veel overlevers krijgen ergens in hun leven te maken met een depressie. Ook zijn overlevers extra gevoelig voor burn-outs. Depressie en burn-out kunnen zwaar en uitzichtloos voelen. Maar ongeveer de helft van de volwassenen met een depressie herstelt binnen zes maanden. Als partner is het moeilijk om daarbij echt te helpen. Wat je wel kan doen is je lief aanmoedigen om rust te nemen en professionele ondersteuning te zoeken.

Suïcidale gedachten

Overlevers van seksueel geweld hebben vijf keer vaker dan gemiddeld suïcidale gedachten. Als je lief deze gedachten heeft of heeft gehad is dat dus niet raar. Dat je lief uitspreekt weleens te denken aan zelfmoord, betekent niet dat die daar ook direct naar gaan handelen. Als je lief niet zelf begint over suïcidale gedachten, maar je die wel vermoedt kan je er natuurlijk naar vragen. Vanwege schaamte, angst voor stigma en de angst om de controle te worden ontnomen, delen mensen zelfmoordgedachten vaak niet zomaar. Als ernaar gevraagd wordt kan dat een waardevolle opening bieden voor een gesprek en vervolgens ruimte bieden om ermee aan de slag te gaan.

Impact op kinderen

Het is niet leuk, maar het is toch belangrijk om te benoemen dat kinderen ook de impact voelen. Zij krijgen te maken met allerlei spanningen, gevoelens en gedragingen die zij vaak niet kunnen plaatsen. Het is daarom belangrijk kinderen te vertellen dat er iets speelt. Als ze daar te jong voor zijn, of als je hen niet alles wilt vertellen, laat je uiteraard de details weg. Wel is het belangrijk om hen te laten weten dat er iets aan de hand is. Je kan bijvoorbeeld zeggen dat er iets uit het verleden opspeelt. Als je niet vertelt dat er iets speelt, is de kans groot dat kinderen de oorzaak van de onrust bij zichzelf gaan zoeken.

Impact op jou als partner

Seksueel geweld en traumaverwerking zetten je relatie onder druk en frustratie daarover is logisch. Je geliefde verandert en heeft veel tijd en energie voor zichzelf nodig. Dat betekent automatisch dat er minder oog is voor jouw wensen, angsten, behoeften en verlangens. Dat is lastig, omdat ook jij jezelf in deze nieuwe

situatie op allerlei manieren tegenkomt. Zaken als verlatingsangst, behoefte aan erkenning, huidhonger of eigen trauma kunnen gaan opspelen, maar je kan daarmee nu niet altijd terecht bij je lief.

Eigen daderschap

Op ons pad naar seksuele volwassenheid leren wij allerlei lessen over seks, intimiteit, verlangens en grenzen. Het kan zijn dat je in het aftasten van je eigen grenzen en die van anderen weleens minder netjes bent geweest. Of zelfs dat je echt over de grens van de ander bent heen gegaan. Als de wonden van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij je lief zichtbaar worden, kan dan het besef opkomen of terugkomen van eigen daderschap.

Daderschap onder ogen zien is pijnlijk en kan vérstrekkende gevolgen hebben. Over het algemeen zullen plegers hun daden het liefst bagatelliseren, wegstoppen of ontkennen. Maar als je lief door de pijn heen gaat, is de kans groot dat eigen schuldgevoelens en schaamte over eerdere fouten niet langer te negeren zijn. In dat geval is het goed om hiermee aan de slag te gaan en daar hulp bij te zoeken. Het is belangrijk om je te realiseren dat daders gelijksoortige klachten kunnen ontwikkelen als slachtoffers, al is de situatie uiteraard op veel gebieden ook heel anders.

ORIËNTATIE OP HET VERWERKINGSPROCES

Het helingsproces na seksueel geweld is een ten diepste persoonlijk proces waarvoor geen algemeen geldende routekaarten bestaan. Verschillende behandelaren, wetenschappers, schrijvers en ervaringsdeskundigen hebben op hun eigen manier belangrijke bewegingen, fases en stappen in het proces geïdentificeerd. In dit hoofdstuk laten we manieren van zingeving zien, en gaan we in op een aantal theorieën en modellen van het helingsproces.

Betekenisgeving

Mensen geven op ruwweg drie manieren betekenis aan ervaringen met seksueel geweld: door accommodatie, negatieve assimilatie, of positieve assimilatie.

Bij accommodatie is er sprake van ontkenning. Je lief kan zich bijvoorbeeld afvragen of het wel echt verkrachting was en of het echt zo erg was. Het trauma wordt daarbij zoveel mogelijk genegeerd en de scherven van het trauma worden ontkend of weggegooid.

Bij negatieve assimilatie is het besef van het onrecht aanwezig, maar wordt het onrecht uitvergroot en geprojecteerd op de wereld. Het wereldbeeld wordt negatiever, vaak met gedachten als dat alle mannen of vrouwen slecht zijn, dat niemand te vertrouwen is of dat de wereld een inherent onveilige plek is. De scherven worden bij elkaar geraapt en aan elkaar gelijmd. Maar de scheuren en het gebroken verleden blijven zichtbaar.

De derde en meest constructieve manier om met het trauma om te gaan, maar ook de zwaarste, is positieve assimilatie. Daarin wordt de impact van het geweld erkend en de inzichten, ervaringen en gevoelens meegenomen in een nieuw wereldbeeld. Waarbij gevaar en pijn geaccepteerd worden als deel van het leven, maar niet als inherent aan het leven. De scherven worden gebruikt om iets nieuws te maken en de ervaring krijgt een plek en draagt bij aan positieve groei en ontwikkeling.

De duur van heling

Het is moeilijk te zeggen hoeveel tijd je lief nodig zal hebben om te helen van de diepste wonden. Sommigen zeggen dat echt helen niet mogelijk is. Er wordt soms over zes maanden gesproken en soms over een gemiddelde van tien jaar. Annette Smit van Stichting Seksueel Geweld ziet dat het vaak na ongeveer vijf jaar begint op te lossen.

Er is van alles te zeggen over de factoren die hierop van invloed zijn. De steun van de omgeving voor een overlever is van grote invloed. Negatieve reacties van de omgeving, en dan vooral van de partner, blijken de belangrijkste reden om het helingswerk te onderbreken of te stoppen. Tijdsdruk en harde eisen rond het herstel zorgen juist voor trager herstel.

Visies op het helingsproces

Verschillende schrijvers hanteren verschillende processen, met verschillende fases en stappen. We lichten er hier een paar uit. De fases en stappen in ieder proces hebben we hier sterk versimpeld.

Fases van gedragsverandering

Theorieën over gedragsverandering geven inzicht in processen van verandering en wat dit van jou en je geliefde vraagt. Deze gedragsverandering is meer dan traumaverwerking. Het gaat er om hoe jullie samen uitdagingen aan kunnen gaan en in liefde het proces kunnen doorlopen. Porchaska en DeClemente maken dit inzichtelijk aan de hand van zes stadia: voorstadium, overpeinzing, voorbereiding, actie, onderhoud en afsluiting. Deze toolkit maakt in zijn opzet gebruik van deze fasering. Hoewel hun benadering wat projectmatig aandoet, geeft die wel op een mooie en heldere manier inzicht in de emoties die je lief in de verschillende fases kan voelen. Bovendien kan dit model jou als partner helpen om je te oriënteren op hoe je je geliefde optimaal kan ondersteunen.

Zorgstandaard: traumaverwerking

De zorgstandaard neemt stagnatie als beginsituatie van rouwverwerking. Een eerste stap is dan stabilisatie en het doorbreken van de stilstand, om ruimte te maken voor worsteling die aanzet tot actie. Daarbij is het aan het slachtoffer om de ontstane kluwen te ontwarren en delen ervan aan te pakken. Dit gebeurt in de fase van diagnose en behandeling. De ervaringen en inzichten die zo worden opgedaan kunnen vervolgens worden ingepast, uitgeprobeerd en aangepakt. Deze periode is roerig en als partner zal je de onrust moeten verdragen. Hoe lang dit duurt en wat daarbij nodig is zal per persoon verschillen. Zodra het slachtoffer hier voldoende doorheen is gegaan zal er een proces van rehabilitatie en herstel optreden. Daarin kan de rust terugkeren en ontstaat ruimte voor ontspanning en nieuwsgierigheid.

Survivors & Partners door Paul A. Hansen

Het bijzondere aan het boek Survivors & Partners is dat de schrijver jarenlang overlevers van seksueel geweld heeft behandeld in zijn praktijk, terwijl hij tegelijk partner was van een overlever. Én dat er tijdens het schrijven van zijn boek herinneringen naar boven kwamen aan misbruik dat hij zelf had meegemaakt. Deze drie gecombineerde perspectieven zorgen voor een bijzonder persoonlijke, goed geïnformeerde en gelaagde procesbeschrijving.

Hansen onderscheidt drie fase die elkaar opvolgen. Ten eerste die van het slachtoffer (victim), waarin geaccepteerd moet worden dat het geweld echt heeft plaatsgevonden. Daarna komt de fase van de overlever (survivor), waarin het besef komt dat het geweld diepgaande invloed heeft gehad op het leven. Die wordt gevolgd door de laatste fase, die van de bloeier (thriver), waarin schuld en schaamte afgeschud en losgelaten kunnen worden, zodat mensen zichzelf als heel en goed mens kunnen omarmen.

In de appendix van zijn boek heeft Hansen in meer detail de stadia van verschillende processen opgenomen, zoals 23 stadia van groei voor overlevers van incest. Waaronder “Ik erken dat ik de pijn niet alleen aan kan en hulp ga zoeken” (2), “Ik erken en confronteer het gevoel dat ik denk dat ik besmet en beschadigd ben” (11), en “Ik leef in het nu en zie uit naar de toekomst ondanks alle angst, imperfectie en onvoorspelbaarheden die dat met zich mee brengt” (23). En in appendix 6 laat hij zien welke invloed de verschillende fases kunnen hebben op een liefdesrelatie.

Zorgstandaard generiek: Herstelondersteuning (AKWA)

Hansen onderscheidt drie fase die elkaar opvolgen. In de appendix van zijn boek heeft Hansen in detail de stadia van verschillende processen opgenomen, zoals 23 stadia van groei voor overlevers van incest. En in appendix 6 laat hij zien welke invloed de verschillende fases kunnen hebben op een liefdesrelatie.

Helen Van Seksueel Misbruik door Ivonne Meeuwsen

Ivonne Meeuwsen besteedt in haar boek, en op haar website, veel aandacht aan alternatieve therapieën, introspectie en verstilling. Praten is in haar proces het allerbelangrijkste. Over het proces zelf doet zij geen harde uitspraken, wel geeft ze heel veel informatie over hoe zelf een eigen proces in te gaan. De expert in het juiste pad naar heling is volgens haar de overlever zelf. en processen en protocollen zoals die vaak in de GGZ worden gehanteerd zijn haar dan ook een doorn in het oog.

Een ademloos bestaan door Margreet Krotje

Dit boekje is geschreven door therapeut Margreet Krotje die vanuit haar praktijk Tebéyo (“ik zie je”) mensen begeleidt bij traumaverwerking. Haar proces lijkt simpel: zorgen dat mensen weer landen in hun lijf, en dat de adem die is vast is komen te zitten tijdens het geweld weer losgelaten gaat worden. Daarbij besteedt zij aandacht aan hoofd en hart en alles dat gevoeld wordt in het lijf. Door zelf weer controle te krijgen, de moeilijke onderwerpen niet te schuwen en bewust en open contact te maken, krijgen overlevers geleidelijk weer lucht en licht in hun leven.

Allies In Healing door Laura Davis

Partners In Heling beantwoordt veel van de vragen waar partners mee kunnen zitten. Een van de vele vragen die beantwoord worden, is die over wat er nodig is om te helen van de effecten van misbruik. Naast tijd en doorzettingsvermogen onderscheidt Davis daarbij elf stadia; besluit om te helen, een crisisperiode, herinneren, geloof dat het gebeurd is, doorbreken van de stilte, schuld loslaten, contact maken met het innerlijke kind, rouw, woede, confrontatie met de dader en het besluit om door te gaan.

De stadia kunnen in verschillende volgordes worden doorlopen. Vanuit de inzichten die in een bepaalde fase zijn opgedaan kan een al eerder doorlopen fase opnieuw worden bezocht zodat inzichten en kennis worden verdiept. Uiteindelijk komt er een moment waarin genoeg rust wordt gevoeld om door te gaan.

Traumaseksualiteit door Peter John Schouten

Traumaseksuologie is een bijzonder inspirerende stroming. Aan de wieg ervan staat Peter John Schouten die in zijn boek Traumaseksualiteit mannelijke overlevers direct aanspreekt. Maar zijn boek, de inzichten, en de methode gaan op voor alle genders.

Traumaseksuologie beschrijft dat wat stukgemaakt is, geheeld moet worden. De schade begint daarbij net voor het geweld, in de verloren seconde voordat het misbruik begint. Hierdoor raakt het lijf in shock, en verliest de onschuld en het vertrouwen. Er ontstaat een breuk met het eigen ik, de omgeving en de wereld. De schade is enerzijds de angstschade die vooral invloed heeft op gedachten en gevoelens, en anderzijds is er de machtschade die sociale contacten bemoeilijkt.

Het proces om het trauma te helen, doorloopt bij Schouten vervolgens vier stadia: het adresseren van de daad, de verwijdering van de dader uit het lijf, het opnieuw van binnenuit vullen en tot slot betekenis geven aan wat er gebeurd is. Het laatste stadium zorgt voor afsluiting en uiteindelijk voor een gelukkiger en voller leven.

Emotional Focused (Couple)-therapie

Emotional Focused (Couples) Therapie (EFT of EFCT) onderscheidt drie fases: stabilisatie, herstructurering en integratie. Het proces is gericht op verminderen van isolatie, vergroten van sociale competentie, versterken van banden met anderen en het ontwikkelen van een positief copingmechanisme.

Tijdens de stabilisatiefase wordt vooral aandacht besteed aan kennisdeling, educatie en het identificeren van problematisch gedrag. Er worden alternatieve positieve manieren van omgang gezocht en er wordt gewerkt aan gedragsveranderingen die rust kunnen brengen. Tijdens de herstructureringsfase wordt gewerkt aan het toe-eigenen van wat er is gebeurd. Er komt ruimte voor rouw en het toelaten van de pijn en er wordt gewerkt aan een gezonder en meer realistisch zelfbeeld. Ook komt er meer aandacht voor contact met anderen. In de laatste, integratiefase gaat het erom dat de nieuwe omgang met emoties, de positievere blik op zichzelf en het positievere wereldbeeld verankerd worden en door gaan werken in het gewone leven.

Zoeken in Intimiteit

Bij veel overlevers is vanaf het moment van het geweld de seksuele ontwikkeling gestopt, vervormd of zelfs helemaal niet op gang gekomen. De kans bestaat dus dat je geliefde de ontwikkeling naar seksuele volwassenheid niet volledig heeft doorlopen en nog niet klaar is met het ontdekken van het lichaam, de verlangens en opwinding.

Als je daar nu alsnog ruimte voor maakt en je lief de vrijheid geeft om dit proces aan te gaan kan dat voor fijne, onbekende, spannende en uiteindelijk diep bevredigende ontmoetingen leiden. Het proces van heling wordt dan aangevuld met een proces van seksuele ontwikkeling. Als je allebei open, kwetsbaar en ontvankelijk bent, kan dit voor allebei bijzonder zijn. Rond seks is niemand immers ooit uitgeleerd. En gelukkig zijn er veel bijzondere schrijvers en seksuologen die daarbij kunnen helpen en inspireren.

[/av_textblock]